เขตพระนคร เป็นหนึ่งในห้าสิบเขตของกรุงเทพมหานคร ถือเป็นเขตอนุรักษ์เมืองเก่า แหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และศิลปวัฒนธรรมทางฝั่งพระนคร เนื่องจากมีสถานที่สำคัญทั้งทางด้านวัฒนธรรมและด้านการเมืองการปกครองตั้งอยู่เป็นจำนวนมาก โดยเขตพระนครเป็นที่ตั้งของเกาะรัตนโกสินทร์ในปัจจุบัน

เขตพระนครตั้งอยู่บนเกาะรัตนโกสินทร์ ซึ่งเป็นบริเวณตะวันตกสุดของฝั่งพระนคร มีอาณาบริเวณติดต่อกับเขตข้างเคียง ดังนี้

 

ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตดุสิต มีคลองผดุงกรุงเกษมเป็นเส้นแบ่งเขต

ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตป้อมปราบศัตรูพ่ายและเขตสัมพันธวงศ์ มีถนนราชดำเนินนอกและคลองรอบกรุง (คลองโอ่งอ่าง) เป็นเส้นแบ่งเขต

ทิศใต้ ติดต่อกับเขตคลองสานและเขตธนบุรี มีแนวกึ่งกลางแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นเส้นแบ่งเขต

ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตบางกอกใหญ่ เขตบางกอกน้อย และเขตบางพลัด มีแนวกึ่งกลางแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นเส้นแบ่งเขต

เขตพระนครเดิมมีฐานะเป็น อำเภอชนะสงคราม ขึ้นกับกรมนครบาล มีที่ว่าการอำเภอตั้งอยู่ที่ถนนจักรพงษ์ ติดกับวัดชนะสงครามด้านเหนือ

ในวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2458 ได้มีประกาศยกเลิกอำเภอชั้นในแต่เดิมและตั้งอำเภอชั้นในขึ้นใหม่ 25 อำเภอ ได้แก่ อำเภอพระราชวัง อำเภอชนะสงคราม อำเภอสำราญราษฎร์ อำเภอพาหุรัด อำเภอจักรวรรดิ อำเภอสัมพันธวงศ์ อำเภอสามแยก อำเภอป้อมปราบศัตรูพ่าย อำเภอสามยอด อำเภอนางเลิ้ง อำเภอบางขุนพรหม อำเภอสามเสน อำเภอดุสิต อำเภอพญาไท อำเภอประแจจีน อำเภอประทุมวัน อำเภอบางรัก อำเภอสาธร อำเภอบ้านทะวาย อำเภอบางพลัด อำเภออมรินทร์ อำเภอหงสาราม อำเภอราชคฤห์ อำเภอบุปผาราม และอำเภอบุคคโล

 

 

ทำเนียบองคมนตรี

กระทรวงมหาดไทย

กระทรวงกลาโหม

กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

กรมข่าวทหารบก

กรมศิลปากร

กรมแผนที่ทหาร

กรมสวัสดิการทหารเรือ

กรมพระธรรมนูญ (ศาลทหารกรุงเทพมหานคร)

กองบัญชาการกองทัพบก

หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน

ศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร เลขที่ 173 ถนนดินสอ แขวงเสาชิงช้า

ศาลฎีกา

สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา เลขที่ 1 ถนนพระอาทิตย์ แขวงพระบรมมหาราชวัง

ธนาคารแห่งประเทศไทย

วัดพระศรีรัตนศาสดาราม

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

วัดสุทัศนเทพวราราม

วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม

วัดบวรนิเวศวิหาร

วัดมกุฏกษัตริยาราม

วัดอินทรวิหาร

วัดใหม่อมตรส

วัดนรนารถสุนทริการาม

วัดเอี่ยมวรนุช

วัดราชนัดดาราม

วัดเทพธิดาราม

วัดตรีทศเทพ

วัดราชบุรณะ

วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์

วัดมหรรณพาราม (โรงเรียนประถมศึกษาแห่งแรกของไทย)

วัดปรินายก

วัดทิพย์วารีวรวิหาร

วัดชนะสงคราม

วัดสังเวชวิศยาราม

วัดสามพระยา

วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม

วัดบุรณศิริมาตยาราม (วัดศิริอำมาตย์)

 

มัสยิดจักรพงษ์

มัสยิดบ้านตึกดิน

ศาลเจ้าพ่อเสือ

ศาลเจ้าพ่อหอกลอง

ศาลเจ้าแม่ทับทิม

ศาลเจ้าบ้านหม้อ

ศาลเจ้าพ่อเขาตก เจ้าพ่อพันท้ายนรสิงห์

ศาลเจ้าแม่สาวิตรี

ศาลเจ้าพ่อหนู

ศาลเจ้าพ่อครุฑ

ศาลหลักเมือง

ศาลเจ้าตลาดพาหุรัด

ศาลสมเด็จพระเจ้าตากสิน

ศาลสมเด็จพระพุทธยอดฟ้า

ศาลเจ้าพ่อบุญมา

เทวาลัยพระวิษณุ

ศาลเจ้าที่หลวง

พระบรมมหาราชวัง

พระราชวังบวรสถานมงคล หรือ พระบวรราชวัง

วังบูรพาภิรมย์

วังสราญรมย์

วังท่าเตียน หรือ วังจักรพงษ์

วังสะพานช้างโรงสี วังเหนือ

วังสะพานช้างโรงสี วังใต้

วังท่าพระ หรือ วังล่าง

วังมะลิวัลย์

วังบางขุนพรหม

วังเทวะเวสม์

วังสรรพสาตรศุภกิจ

วังบ้านหม้อ

วังวรวรรณ

วังตรอกสาเก

วังถนนพระอาทิตย์

 

อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย

อุทกทาน

อนุสาวรีย์ทหารอาสา

อนุสาวรีย์พระบรมวงศ์เธอ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ (หน้าที่ทำการกระทรวงพาณิชย์ แห่งเดิม)

อนุสาวรีย์สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท (หน้าวัดมหาธาตุ ฯ)

อนุสาวรีย์พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ (หน้าที่ทำการกระทรวงยุติธรรม แห่งเดิม)

อนุสาวรีย์พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ (หน้ากระทรวงมหาดไทย)

อนุสาวรีย์หมู (ถนนราชินี ริมคลองคูเมืองเดิม)

พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3)

พระบรมราชานุสรณ์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล (ภายในบริเวณวัดสุทัศน์ ฯ)

ปฐมพระบรมราชานุสาวรีย์เฉลิมพระเกียรติ (สะพานพระพุทธยอดฟ้า)

 

 

พิพิธภัณฑ์การศึกษาแห่งชาติ โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย

ป้อมพระสุเมรุ

ป้อมมหากาฬ

กำแพง และ ประตูพระนคร (ตรงข้ามวัดบวรนิเวศวิหาร และหลังป้อมมหากาฬ)

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป์

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ศิลป์ พีระศรี อนุสรณ์

พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์

ศาลหลักเมือง

โรงละครแห่งชาติ

ศาลาเฉลิมกรุง

อนุสรณ์สถานวีรชน 14 ตุลาคม

สนามหลวง

เสาชิงช้า

สนามไชย

สวนสราญรมย์

คลองคูเมือง ได้แก่ คลองคูเมืองเดิม (คลองหลอดและคลองตลาด) คลองรอบกรุง (คลองบางลำพูและคลองโอ่งอ่าง) และคลองผดุงกรุงเกษม

ท่าราชวรดิฐ

ลานพลับพลามหาเจษฎาบดินทร์

โลหะปราสาท (วัดราชนัดดาราม)

หอภูวดลทัศนัย (ใกล้หน่วยบัญชาการกำลังสำรอง)

ตึกรามแบบตะวันตก เช่น หน่วยบัญชาการกำลังสำรอง อาคารริมถนนราชดำเนินกลาง ถนนหน้าพระลาน

ประตูฝรั่ง (ถนนแพร่งสรรพศาสตร์)

หอศิลป์ ถนนเจ้าฟ้า

หอศิลป์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ (ธนาคารกรุงเทพ สาขาสะพานผ่านฟ้า)

ศูนย์สังคีตศิลป์ (ธนาคารกรุงเทพ สาขาถนนตะนาว)

ศาสนสถาน โบสถ์พราหมณ์

บ้านพระอาทิตย์

บ้านเจ้าพระยา

บ้านมะลิวัลย์

หอสมุดเมืองกรุงเทพมหานคร